تحلیل فرایند‏های واجی فعل در زبان فارسی

Authors

دکتر مهرزاد منصوری

abstract

در این پژوهش، با تحلیل فرایند‏های واجی ستاک گذشته در زبان فارسی بر‏حسب میزان پیچیدگی و تعداد قاعده هایی که برای تبدیل به ستاک گذشته، بر ستاک حال آنها انجام می‏شود، این فعل‏ها را به انواع تک‏قاعده ای، دو‏قاعده ای، سه‏قاعده ای و چهار‏قاعده ای تقسیم کرده‏ایم. در هر‏یک از این دسته‏ها، یک قاعده، از‏نوع ساخت‏واژی ستاک گذشته و بقیه، قاعده های آوایی هستند. پژوهش حاضر، بیانگر آن است که علاوه‏بر عناصر واج‏شناختی مانند محدودیت واجی، محدودیت واج‏آرایی در خوشۀ پایانی و محدودیت خوشه و هستۀ هجا، عنصر ساخت‏واژی نیز در شکل‏گیری ستاک گذشته، مؤثر است. این پژوهش، تعامل دو حوزۀ واج‏شناسی و ساخت‏واژه را نشان می دهد. در این جستار، نشان داده‏ایم که ستاک گذشتۀ نشان‏دار، با افزودن عامل ماضی‏ساز- که به‏صورت tنمود می یابد- به‏دست می آید. با فرض‏کردن tبه‏جای dدر این پژوهش، در مواردی که ستاک حال به همخوان بی واک ختم می‏شود، از اِعمال قاعده های بیشتر، جلو‏گیری کرده‏ایم. فرض جلو‏گیری از اِعمال قاعدۀ بیشتر، دارای توجیه اقتصادی است. این مقاله نشان می دهد که تقسیم فعل‏های فارسی به دو دستۀ بی قاعده و با‏قاعده، نامعقول است، تشکیل ستاک فعلی در همۀ فعل‏های فارسی، نظام‏مند و دارای قاعده است و تفاوت این فعل‏ها در تعداد و نوع قواعدی است که بر آنها اعمال می شود. کلمات کلیدی:

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تحلیل فرایند واجی قلب در زبان فارسی

مقالۀ حاضر به بررسی فرایند قلب در زبان فارسی می‌پردازد. معمولاً قلب فرایندی نظام‌مند تلقی نمی‌شود و درمیان انواع فرایندهای واجی به‌صورت فرایندیی و فرعی درنظر گرفته می‌شود. بااین‌حال، در برخی از زبان‌ها فرایندی منظم و قاعده‌مند است. به‌نظر می‌رسد فرایند قلب اگر "هدف ساختاری خاصی" را تأمیی‌تواند منظم باشد. این هدفِ ساختارییتی عام و واجی داشته باشد. تحلیلِ آن در زبان فارسی نشان می‌دهد که این فرایند د...

full text

پربسامدترین فرایندهای واجی در زبان آلمانی

هدف از نگارش این مقاله، بررسی مهم‌ترین و پربسامدترین فرایندهای واجی در زبان آلمانی معیار گونه‌ء شهر برلین است.گزینش گونهء زبانی رایج در شهر برلین، به دلیل معیار بودن این گونهء زبان آلمانی بوده است. بدین منظور، چهار فرهنگ واژگان دودن ( 1988) (Duden: Deutsches Universal W?rterbuch) ، لانگنشاید ( 2002) (Langenscheidts Gro?w?rterbuch) ، پنبه‌چی (1379) و بروک هاوس (1996) (Der Sprach Brock Haus) برای...

full text

فرایندهای واجی همخوانی در واژه‌های مشترک بین زبان فارسی معیار و زبان هورامی (گویش هورامان تخت)

هدف از نگارش این مقاله، بررسی و توصیف فرایندهای واجی همخوانی در واژه­ های مشترک بین زبان فارسی معیار و زبان هورامی (گویش هورامان تخت)، یکی از زبان­ های ایرانی نو شاخۀ شمال غربی، است. برای گردآوری و ثبت داده ­ها، از ده گویشور بومی بی­سواد و با­سواد از زن و مرد در سنین بین 30 تا 80 سال در حدود 5 ساعت بهره گرفته شده است. از شمّ زبانی یکی از نگارندگان که گویشور بومی این گویش است و همچنین منابع مکتوب...

full text

بررسی فرایندهای واجی کودکان 4 تا 6 سالۀ فارسی زبان

فرایندهای واجی، عمل کردهایی ذهنی هستند که سبب می شوند به جای آواهایی که ازلحاظ تولیدی برای فرد مشکل اند، آواهای طبقات ساده تر به کار روند. با افزایش سن و رشد مجموعۀ واج ها و مهارت های گفتاری کودک، به تدریج از تعداد فرایندها کاسته می شود. هدف از پژوهش حاضر بررسی فرایندهای واجی و محدودۀ سنی زوال آن ها درگروهیۀ فارسی زبان است. نمونۀۀ طبیعیِ فارسی زبانِ شهر تهران با استفاده از 106 تصویر گردآوری و مور...

full text

بررسی فرایندهای واجی کودکان فارسی زبان ۲ تا ۴ ساله

هدف: فرایندهای واجی، تغییراتی است که کودکان به هنگام بیان کلمات در نحوه تلفظ آن ایجاد می کنند تا بیان آن ها برای ایشان راحت تر شود. این پژوهش با هدف بررسی فرایندهای واجی کودکان عادی فارسی زبان ۲ تا ۴ ساله صورت گرفت روش بررسی: این پژوهش از نوع مقطعی و توصیفی- تحلیلی است. آزمودنی های این پژوهش تعداد 128 دختر و پسر 24 تا ۴۸ ماهه تک زبانه فارسی زبان و فاقد هر نوع اختلال شدید شنوایی، بینایی، جسمانی،...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
زبان پژوهی

Publisher: دانشگاه الزهرا

ISSN 8002-3388

volume 4

issue 7 2013

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023